Συγκέντρωση εξουσίας χωρίς έλεγχο από Μητσοτάκη – Τσίπρα
Συνέντευξή μου στο topontiki.gr, στον δημοσιογράφο Ρενάτο Λέκκα
1) Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις η ΝΔ θα είναι πρώτο κόμμα ενώ το ΠΑΣΟΚ δεν έχει την εικόνα που είχε πριν από μερικούς μήνες. Πιστεύετε ακόμα ότι θα είστε νικητές τη βραδιά της 21ης Μαΐου;
Αυτό που φαίνεται σήμερα από τις δημοσκοπήσεις είναι ότι εμείς, το βράδυ της 21ης Μαΐου, θα έχουμε ανεβάσει τα ποσοστά μας σε σχέση με το 2019, ενώ ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ θα κοιτάζουν να διαχειριστούν την πτώση τους. Tο βασικότερο ζητούμενο, στο σύστημα της απλής αναλογικής, στο οποίο δεν υπάρχουν νικητές που τα «παίρνουν όλα» όπως στην ενισχυμένη, είναι να δημιουργήσουμε Kυβέρνηση μέσα από συναίνεση, σύνθεση και συνεργασία. Εμείς θα νιώθουμε πραγματικοί νικητές, αν καταφέρουμε να μπολιάσουμε, αρχικά τον δημόσιο διάλογο και έπειτα μια πιθανή Κυβέρνηση, με μία σειρά από ιδέες, θέσεις και προτάσεις που θα οδηγήσουν στην αποσυγκέντρωση και τον έλεγχο της εξουσίας, στη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης και στη δίκαιη αναδιανομή του πλούτου. Μόνο έτσι, θα αντιμετωπίσουμε τις ανισότητες σε εισόδημα, πλούτο και πρόσβαση στην εξουσία που σήμερα τρώνε τα σωθικά της κοινωνίας μας.
2) Το «όχι σε Πρωθυπουργό Μητσοτάκη ή Τσίπρα» θα ισχύσει και μετά τις εκλογές;
Στο σύστημα της απλής αναλογικής, Πρωθυπουργός θα πρέπει να είναι ένα πρόσωπο το οποίο θα έχει τη δυνατότητα σύνθεσης και εφαρμογής πολιτικών επιλογών που έχουν συμφωνήσει όσα κόμματα συνεργαστούν. Οφείλει να είναι ένας άνθρωπος που εμπνέει εμπιστοσύνη στον λαό και σε όλα τα συνεργαζόμενα κόμματα, δέχεται τον έλεγχο της εξουσίας του και σέβεται αρχές και θεσμούς.
Με αυτά τα κριτήρια, ένας αρχηγός κόμματος που έχει απέναντί του το 70% του ελληνικού λαού, ο οποίος έχει δοκιμαστεί και έχει αποτύχει να εμπνεύσει εμπιστοσύνη και να σεβαστεί τους θεσμούς που ελέγχουν την εξουσία του, πώς μπορεί να συντονίσει μια Kυβέρνηση συνεργασίας;
Οι κύριοι Μητσοτάκης και Τσίπρας σκέφτονται με όρους ενισχυμένης αναλογικής και αυτοδυναμίας. Ο κ. Μητσοτάκης λέει, ευθαρσώς, ότι θα μας πηγαίνει σε εκλογές, μέχρι να τον βγάλουμε Πρωθυπουργό. Ο κ. Τσίπρας μας λέει ότι δε θα κάνει «Κυβέρνηση ηττημένων». Δηλαδή, ακόμα και ο αρχιτέκτονας της απλής αναλογικής δείχνει να μην καταλαβαίνει πώς αυτή λειτουργεί. Στην απλή αναλογική νικητές είναι τα κόμματα που μπορούν να περάσουν το 46%. Αυτό ανοίγει μια ευρεία σειρά επιλογών για την επόμενη μέρα που αφορά και το ΠΑΣΟΚ, αλλά όχι μόνο το ΠΑΣΟΚ.
3) Σε παλαιότερη συνέντευξή μας στο «Ποντίκι» σας είχα ρωτήσει αν Μητσοτάκης – Τσίπρας είναι το ίδιο. Άλλαξε η άποψή σας;
Η ανησυχητική τάση και των δύο για συγκέντρωση εξουσίας χωρίς έλεγχο, όπου μια μικρή νομενκλατούρα παίρνει τις αποφάσεις για τους πολλούς, αλλά και η έλλειψη σεβασμού προς του θεσμούς που ελέγχουν την εξουσία, είναι κοινά χαρακτηριστικά των δύο επίδοξων Πρωθυπουργών. Πάρτε, για παράδειγμα, τη στάση τους απέναντι στις ανεξάρτητες αρχές. Ό,τι έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ με το ΕΣΡ και τις υπόλοιπες Ανεξάρτητες Αρχές, κάνει σήμερα η Νέα Δημοκρατία με τον κ. Ράμμο και την ΑΔΑΕ. Όπως ο κ. Μητσοτάκης προωθεί ολιγοπώλια των ισχυρών στην ενέργεια, έτσι και ο κ. Τσίπρας προώθησε ολιγοπώλια των ισχυρών στα τηλεοπτικά κανάλια την ώρα που και οι δύο θα μπορούσαν να εκδημοκρατίσουν την ενέργεια και την πληροφόρηση αντιστοίχως. Αυτό φανερώνει μια ασυνέπεια μεταξύ των λόγων και των πράξεών τους. Η μόνη «αξία» στην οποία και οι δύο είναι αυστηρά προσηλωμένοι είναι η απόλαυση των προνομίων της απόλυτης εξουσίας. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί σε μια χώρα που υποφέρει από τις συνέπειες των Τεμπών και των υποκλοπών, όπου η ανέλεγκτη εξουσία κόστισε σε ποιότητα δημοκρατίας και ακόμα χειρότερα κόστισε σε ζωές.
4) Σας άκουσα να λέτε ότι λίγοι είναι οι βουλευτές που ξέρουν τι θα πει «μεταχρονολογημένη επιταγή». Θεωρείτε το πολιτικό μας σύστημα φτωχό ή έχει απόσταση από την κοινωνία;
Λέω ότι θα έπρεπε να είναι περισσότεροι. Υπάρχει επικίνδυνη απόσταση στο πώς αντιλαμβάνεται το κεντρικό πολιτικό σύστημα τον πολίτη και πώς βλέπουν οι πολίτες τη ζωή τους. Τι προτεραιότητα δίνει το πολιτικό σύστημα στον Άνθρωπο και πώς αντιλαμβανόμαστε εμείς την αξία μας. Τα Τέμπη είναι απτό παράδειγμα, όπου τα μηχανήματα σκούριασαν ενώ βρισκόταν σε κίνδυνο η ζωή ανθρώπων. Το διαπιστώνει κανείς επίσης, συγκρίνοντας τα όσα λέγονται σε μια κλασική συζήτηση, μεταξύ υποψηφίων σε τηλεοπτικό πάνελ και τα όσα ακούει από τον κόσμο στον δρόμο. Η πολιτική θα πρέπει να έχει επαφή με την πραγματικότητα. Να γνωρίζει τι σημαίνει να χρωστάς και να νιώθεις ότι κρατάς τα παιδιά σου εγκλωβισμένα σε έναν κόσμο χωρίς μέλλον.
Θυμάμαι, όταν τα ιχθυοτροφεία ήταν σε διαδικασία πτώχευσης. Η μεγάλη αγωνία μου ήταν τα χρέη που θα μου κληρονομούσαν οι γονείς μου και αυτά που εγώ θα κληρονομούσα στα παιδιά μου. Ξέρετε, στη χώρα μας, αν κάποιος, για τον οποιονδήποτε λόγο, αδυνατεί να πληρώσει το δάνειό του, θέτει αυτόματα και το παιδί του σε οικονομική ομηρία. Χιλιάδες νέοι δεν μπορούν σήμερα να ανοίξουν τα φτερά τους, διότι «κληρονόμησαν» τους λάθος υπολογισμούς των γονιών τους. Μπορούμε σε ένα τέτοιο περιβάλλον να κάνουμε διεύρυνση της παραγωγικής βάσης και αναδιανομή πλούτου;
Εάν λοιπόν δεν ξέρεις ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας σήμερα, ποιες είναι οι αγωνίες των ανθρώπων που παλεύουν μέρα με τη μέρα για μια αξιοπρεπή ποιότητας ζωής, πώς μπορείς να ζητάς να τους εκπροσωπήσεις στο Κοινοβούλιο;
5) Πώς εννοείτε τον έλεγχο της εξουσίας;
Ο έλεγχος της εξουσίας έρχεται μέσα από την ενδυνάμωση των θεσμών ή και μέσα από Κυβερνητικές συνεργασίες. Η εξουσία χωρίς έλεγχο φέρνει μαζί της μία σειρά από αρνητικά γνωρίσματα: εντείνει τη διαφθορά, δημιουργεί αλαζονεία, τσαλακώνει την έννοια της δικαιοσύνης, αλλοιώνει τη Δημοκρατία. Αυτήν τη στιγμή, η απερχόμενη Κυβέρνηση «υποφέρει» από δύο γεγονότα που αποτελούν τρανά παραδείγματα παρέμβασης της εξουσίας χωρίς λογοδοσία. Τις υποκλοπές, όπου άλλαξε τον νόμο, για να βάλει έναν δικό της άνθρωπο στην ΕΥΠ και την τραγωδία των Τεμπών, όπου άλλαξε το όριο ηλικίας για τον διορισμό του σταθμάρχη. Καμία λογοδοσία.
Αυτή τη λογοδοσία επιθυμεί να επαναφέρει το ΠΑΣΟΚ και αυτό διεκδικούμε. Είναι επικίνδυνο μονοπάτι να νιώθεις παντοδύναμος και ο κ. Μητσοτάκης το περπάτησε χωρίς ίχνος αυτοσυγκράτησης.
6) Λέτε ότι το ΠΑΣΟΚ είναι «με τους πολλούς». Το ίδιο λένε και οι πολιτικοί σας αντίπαλοι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εμφανίζει μάλιστα το κόμμα του ως φιλεργατικό.
Το θέμα δεν είναι τι λέει ο καθένας, αλλά ποιες είναι οι πολιτικές σου προτεραιότητες. Πώς μπορεί ο κύριος Μητσοτάκης να είναι «με τους πολλούς» όταν μία από τις πρώτες κινήσεις που έκανε όταν ανέλαβε την εξουσία ήταν να αφαιρέσει τα προνόμια που είχαν οι ενεργειακές κοινότητες σε σχέση με τις μεγάλες επιχειρήσεις; Με τις ενεργειακές κοινότητες δεν θα χρειαζόμασταν τα επιδόματα στην ενέργεια που χρειάστηκαν αργότερα. Διότι τα ευάλωτα νοικοκυριά θα μπορούσαν να αγοράζουν φθηνή ενέργεια μέσα από τους Δήμους τους, οι αγρότες μέσα από τους Συνεταιρισμούς τους και οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, ειδικά οι πιο ενεργοβόροι, μέσα από τα Επιμελητήριά τους. Αυτές δεν είναι οι κοινωνικές ομάδες που χρειάστηκαν τη μεγαλύτερη στήριξη με τα επιδόματα που σε κάνουν να νιώθεις ανεπαρκής;
Για εμάς οι πολιτικές προτεραιότητες πρέπει να βάζουν τον Άνθρωπο πάνω από το κέρδος, την κοινωνία πάνω από την οικονομία, διότι το ανάποδο οδηγεί ξανά και ξανά στην κατάρρευση και των δύο. Πιστεύετε εσείς ότι έχει τέτοιες αγωνίες ο κ. Μητσοτάκης;
7) Σε αυτές τις εκλογές θα είναι «πολιτική» η ψήφος ή οι ιδεολογίες έχουν χαθεί;
Ασφαλώς και θα είναι πολιτική. Οι ιδεολογίες ήταν, είναι και θα είναι πάντα ζωντανές, ασχέτως με το αν το πολιτικό σύστημα τις αντιλαμβάνεται και τις μεταφράζει σε επίκαιρες πολιτικές. Το ζήτημα είναι να μεταφραστούν αυτές οι ιδεολογίες σε προτάσεις που αφορούν την Ελληνίδα και τον Έλληνα σήμερα.
Ας πάρουμε το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα τώρα που είναι οι ανισότητες και κυρίως η ανισότητα σε πρόσβαση στην εξουσία. Μέχρι πρόσφατα δεν μπορούσες να κάνεις τίποτα χωρίς την υπογραφή από μία σειρά Υπουργών. Σήμερα, εκτός από τους Υπουργούς πρέπει να περάσεις και από το Μαξίμου. Αυτό τι αναδεικνύει; Ένα πολιτικό σύστημα θέλει όλη την εξουσία στα χέρια του, είτε επειδή χαίρεται τα προνόμια του είτε επειδή δεν εμπιστεύεται τις Ελληνίδες και τους Έλληνες και τους θεσμούς της Δημοκρατίας.
Μια πραγματική προοδευτική κοινωνία εμπιστεύεται τους πολίτες της, μοιράζει εξουσίες σε θεσμούς που λογοδοτούν πρωτίστως στον Λαό, δημιουργεί μηχανισμούς όπου όλο και περισσότεροι έχουμε πρόσβαση στους πόρους της δημιουργίας και διασφαλίζει συνεχή κοινωνική κινητικότητα μέσα από τη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης. Αυτές δεν ήταν πάντα οι στοχεύσεις μιας σύγχρονης σοσιαλιστικής ιδεολογίας;
8) Γιατί Α’ Αθήνας και γιατί να σας ψηφίσουν;
Γιατί η Αθήνα είναι η πόλη που ζούμε, που δουλεύουμε και η πόλη που διαλέξαμε με τη σύζυγό μου να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας. Δεν είναι εύκολη πόλη αλλά μας μαγεύει ο πολιτισμικός της πλούτος και οι ευκαιρίες που μας προσφέρει να χαρούμε τη ζωή μας, όπως τη φανταζόμαστε. Εδώ κατέβηκα για Δήμαρχος και έχω γυρίσει κάθε γωνιά της, διότι κάθε γειτονιά έχει τα δικά της προβλήματα και όλες μαζί είναι ένας μικρόκοσμος όλων των προβλημάτων της Ελλάδας. Ό,τι συμβαίνει στην Αθήνα συμβαίνει σε κάποιο βαθμό σε κάποια περιοχή της χώρας και οι λύσεις που καλείσαι να δώσεις μπορούν να εμπνεύσουν λύσεις και αλλού. Την προσπάθεια που κάνω τώρα λοιπόν, την εντάσσω σε έναν πολιτικό κύκλο που ξεκίνησε με το «Αθήνα είσαι εσύ», την υποψηφιότητά μου για τον Δήμο Αθηναίων και συνεχίστηκε με τη διεκδίκηση της Προεδρίας του ΠΑΣΟΚ. Στις γειτονιές της Αθήνας έχω συζητήσει με εκατοντάδες, ίσως χιλιάδες πολίτες και μέσα από αυτές τις συζητήσεις έχουμε επεξεργαστεί, το σχέδιο «Αναγέννηση» που προτείνει τοπικές λύσεις σε εθνικά προβλήματα. Αυτό φέρνω στο τραπέζι, γι’ αυτό ζητάω την ψήφο των Αθηναίων και γι’ αυτό πιστεύω ότι μπορώ να εκπροσωπήσω επάξια την πόλη μου, τις Αθηναίες και τους Αθηναίους.
9) Φοβάστε ότι η πρωτεύουσα μπορεί να γίνει υπερτουριστική;
Το πραγματικό πρόβλημα του Τουρισμού αυτή τη στιγμή τόσο στην Αθήνα, όσο και στη χώρα ολόκληρη είναι η άνιση κατανομή των επισκεπτών μας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα κάποιοι προορισμοί να βρίσκονται σε απόγνωση από τις μεγάλες τουριστικές ροές, ενώ άλλοι να βρίσκονται σε κατάσταση οικονομικής εξαθλίωσης. Η μεγάλη πρόκληση είναι να καταφέρουμε να αλλάξουμε στην πράξη αυτήν την ανισορροπία. Να αξιοποιήσουμε στο έπακρο όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα που προσφέρει η χώρα μας, για να μοιράσουμε τον πλούτο πιο δίκαια. Σε ό,τι αφορά την Αθήνα, πρέπει να βάλουμε κανόνες στο AirBnB και να αναδείξουμε περισσότερα μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους, όπως την Ακαδημία Πλάτωνος. Στη Θράκη και την Ήπειρο, δύο από τους πιο φτωχές περιοχές της Ευρώπης, θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε τον τουρισμό περιπέτειας, στη Στερεά Ελλάδα τον τουρισμό ευεξίας και στην Πελοπόννησο κάθε μορφή τουρισμού που μπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους. Πετυχαίνοντας αυτόν τον στόχο θα πετύχουμε να αποφορτίσουμε τους προορισμούς που υποφέρουν από υπερτουρισμό και να μοιράσουμε τον πλούτο δίκαια.