Στην ημερίδα του Δήμου μιλήσατε για την αναπτυξιακή προοπτική της Θράκης.  Ένα θέμα που πολλές φορές προκαλεί θυμηδία στους κατοίκους της περιοχής, που κατά καιρούς έχουν ακούσει πολλές προτάσεις και οράματα. Υπάρχει, τελικά, κάποια ρεαλιστική και εφαρμόσιμη πρόταση που θα μπορούσε να αλλάξει το μέλλον του τόπου;

Η μόνη ρεαλιστική πρόταση είναι αυτή που θα στηριχθεί πάνω σε πραγματική μεταφορά εξουσίας από το κέντρο στην περιφέρεια. Δηλαδή, όποιο σχέδιο κι αν γίνει, αν είναι αθηνοκεντρικό κι αν δεν περιλαμβάνει τις προτεραιότητες του τόπου, θα αποτύχει. Και, γι’ αυτό το λόγο, έχουν αποτύχει όλα τα προηγούμενα. Αυτό που λέω είναι ότι και μπορούμε και πρέπει, επιτέλους, να κάνουμε μια γενναία αποσυγκέντρωση εξουσίας, η οποία είναι προϋπόθεση για να έχουμε μία δίκαιη κατανομή του πλούτου. Ο πλούτος μαζεύεται πάντα εκεί που είναι η εξουσία. Όταν η εξουσία είναι κεντρική και αθηνοκεντρική, πάντα ο πλούτος θα καταλήγει εκεί. Πάντα, τα προγράμματα, τα οποία θα κάνουμε θα γίνονται για να γίνει πιο πλούσια η Αθήνα. Άρα, προϋπόθεση για ο,τιδήποτε κι αν κάνουμε, είναι να μεταφερθεί η δυνατότητα στην περιφέρεια να σχεδιάσει το δικό της πρόγραμμα και να υλοποιήσει το δικό της πρόγραμμα. Εγώ απλώς χρησιμοποίησα κάποια συγκριτικά πλεονεκτήματα που ξέρω ότι έχει η περιφέρεια, για να δείξω  τι διαφορά θα είχε αν αυτά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα μπορούσε να τα αξιοποιήσει ένας συνεταιρισμός, μια ομάδα, η οποία αποτελείται από την τοπική αυτοδιοίκηση, το τοπικό Επιμελητήριο, το τοπικό Πανεπιστήμιο, τοπικούς συνεταιρισμούς, Εργατικά Κέντρα κλπ.

Δεν μπορεί  να γίνει η αξιοποίηση αυτών των συγκριτικών πλεονεκτημάτων από την Αθήνα. Άρα, δεν μπορούμε να συζητάμε τίποτα, αν αυτή την στιγμή δεν απαιτήσουμε από την Αθήνα να βγάλει αυτόν τον περιορισμό που έχει βάλει πάνω στις τοπικές κοινωνίες και να τους δώσει τη δύναμη να αναπτυχθούν μόνες τους.

Ένα παράδειγμα: Τις προάλλες ήμαστε σε ένα συνέδριο των γενικών γραμματέων των Δήμων και είπε ο Υπουργός «θα σας δώσουμε τεχνική βοήθεια». Αυτή είναι λάθος νοοτροπία, γιατί, όταν ξέρεις ότι έχεις διεκδικήσει τόσα ΕΣΠΑ στο παρελθόν και ότι θα διεκδικήσεις και στο μέλλον, γιατί δίνεις βοήθεια και δεν δίνεις επάρκεια;  Γιατί δεν αφήνεις στο Δήμο και την Περιφέρεια τα εργαλεία να σχεδιάσουν το δικό τους αναπτυξιακό πρόγραμμα; Τώρα, τους δίνουν κάποια λεφτά και κάνουν τσάτρα-πάτρα κάποια σχέδια. Πρέπει να προικοδοτηθούν για να κάνουν σωστές μελέτες και οι σωστές μελέτες κοστίζουν πολλά λεφτά. Όταν θες σε μία περιοχή να δημιουργήσεις πλούτο μερικών εκατοντάδων εκατομμυρίων, οι άνθρωποι, που μπορούν να σε βοηθήσουν να το κάνεις αυτό, είναι άνθρωποι που πληρώνονται ακριβά. Σήμερα, με τις διαδικασίες που έχουν οι Περιφέρειες δεν μπορούν να συμβουλευτούν τέτοια άτομα. Πρέπει να έχουν εξουσία, περιουσία, εργαλεία, χρήματα για να μπορούν να σχεδιάσουν σωστά και να υλοποιήσουν τα δικά τους προγράμματα.

Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, οι Δήμοι έχουν να διαχειριστούν τεράστιους προϋπολογισμούς, με ένα μεγάλο εύρος αρμοδιοτήτων και εξουσιών. Είναι σαν μικρές κυβερνήσεις, κάτι που θέλαμε να πετύχουμε με τις αιρετές περιφέρειες, που όμως δεν έγινε. Τι πήγε στραβά;

Δεν θέλει το κεντρικό κράτος στην Ελλάδα να χάσει οποιαδήποτε μορφή εξουσίας ή περιουσίας. Σε όλες τις χώρες του Βορρά, τα λιμάνια ανήκουν στον δήμο και τα τοπικά επιμελητήρια, τους συνεταιρισμούς, γιατί αυτοί αξιοποιούν το κάθε λιμάνι. Στην Ελλάδα όλα τα λιμάνια ανήκουν στο κεντρικό κράτος.

Στην ημερίδα του Δήμου σας έφερα μαζί μου και δύο ειδικούς που έδωσαν παραδείγματα από εργαλεία που μπορούν να αξιοποιηθούν, αν πραγματικά το κράτος θέλει να δώσει τέτοια εργαλεία στην Περιφέρεια.

Το ένα εργαλείο αφορά στο πώς μπορείς να χρηματοδοτήσεις μέσω της Περιφέρειας μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις για να συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα ανάπτυξης.

Το δεύτερο είναι ένα εργαλείο, το οποίο βοηθά επιχειρήσεις που έχουν πτωχεύσει, αλλά είναι στρατηγικής σημασίας για τη περιοχή, όπως τα συσκευαστήρια. Περιγράψαμε πώς μπορεί να αγοράσει τα δάνειά τους πολύ φτηνά η τοπική κοινωνία από τις εταιρίες που τα διαχειρίζονται και να τα χρησιμοποιήσει για να τα βάλει μπρος. Επενδυτές δύσκολα θα έρθουν εδώ να κάνουν μεταποιητήρια, η τοπική κοινωνία όμως τα χρειάζεται και για θέσεις εργασίας και για να δώσει  υπεραξία στα προϊόντα της. Θα ήταν πολύ λογικό, αυτά τα δάνεια που σήμερα πωλούνται πολύ φτηνά, να έχει τα εργαλεία το επιμελητήριο ή ένας συνεταιρισμός, για  να τα αγοράσει και να βάλει μπροστά πάλι αυτές τις μηχανές.

Οι διαδικασίες σήμερα είναι πολύ χρονοβόρες. Αν θέλουμε να βάλουμε μπροστά, για παράδειγμα τον τουρισμό περιπέτειας, ο οποίος αφορά πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες κάνουν έναν συνεταιρισμό μεταξύ τους για να φέρουν πελάτες και ακριβούς πελάτες από το εξωτερικό. Αυτές οι μικρομεσαίες εταιρίες δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν μέσω ΕΣΠΑ.

Έναν τρόπο που θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν αυτές οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις χωρίς να περάσουν ούτε από το ΕΣΠΑ ούτε από τις τράπεζες, που, και τα δύο, για άλλους  λόγους, δεν έχουν τέτοιες προτεραιότητες.

Μιλήστε μας για τις βασικές στοχεύσεις της «Αναγέννησης», που την περιγράφετε ως μία νέα «Σοσιαλιστική  Πρόταση για την Απελευθέρωση του Έλληνα»;  

Η Αναγέννηση θέλει να εστιάσει στο ποιες είναι οι πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας που σήμερα είναι αδρανείς, τι πρέπει να κάνει για να τις απελευθερώσει και πώς μπορούμε τα εργαλεία για τα οποία συζητήσαμε να έρθουν να τις ενισχύσουν.

Θα σας πω κάτι που με ανησυχεί πολύ. Τα χρήματα τα οποία έρχονται θα μοιραστούν στο 5% της παραγωγικής βάσης που είχαμε πριν 10-15 χρόνια. Οι  υπόλοιπες παραγωγικές μονάδες της χώρας έχουν ακυρωθεί είτε επειδή έκλεισαν είτε επειδή αυτή την στιγμή οι τράπεζες αρνούνται να τους δώσουν την ευκαιρία να κάνουν ένα βήμα μπροστά. Τους βγάζουν, λοιπόν, από το παιχνίδι της μοιρασιάς αυτού του πλούτου με αποτέλεσμα, βεβαίως, να μαζεύονται πολύ λιγότερα χρήματα για πολύ λιγότερους ανθρώπους και να δίνονται με λάθος προτεραιότητες. Για παράδειγμα, αυτή την στιγμή, τη δική μου επιχείρηση η τράπεζα είναι διατεθειμένη να της δώσει χρήματα για να αγοράσει άλλες επιχειρήσεις. Μα γιατί μου δίνεις λεφτά για να αγοράσω μια επιχείρηση χωρίς να με ρωτήσεις αν μπορώ να κάνω κάτι καλό με αυτή ; Δεν είναι πιο σημαντικό να πάρει χρήματα ένας νέος ανθρώπος, που ίσως μπορεί να την ορθοποδήσει; Δεν είναι καλύτερο να πάρεις ρίσκο με έναν άλλο, από το να έρθεις στους ήδη πετυχημένους; Εγώ ευχαρίστως να τα πάρω, αλλά δεν σημαίνει ότι θα κάνω καλύτερη δουλειά από ό,τι ένας άνθρωπος που ψάχνει ευκαιρία στην Ελλάδα. Το σίγουρο είναι ότι αν του δώσεις την ευκαιρία, θα μείνει στον τόπο του να παλέψει..

Ως πρώην Υπουργός Πολιτισμού, πώς αξιολογείτε την πολιτιστική κληρονομιά της Θράκης ως τόπου όπου άνθισαν πέντε διαφορετικοί πολιτισμοί, οι οποίοι διατρέχονται από τη Via Egnatia;

Αυτό που πιστεύω βαθιά είναι ότι όλα αυτά είναι το κάθε ένα τους πάρα πολύ μικρά. Δεν μπορείς να φέρεις εύκολα έναν άνθρωπο να δει μόνο μια εκκλησία ή έναν προϊστορικό χώρο ή να δει το Δέλτα του Έβρου ή να πάει να κάνει κατάδυση.

Αυτά τα πράγματα δεν θα συγκινήσουν κανέναν. Αυτό που θα συγκινήσει κάποιους πραγματικά είναι αν φέρουμε όλα αυτά τα πράγματα μαζί,  αν συμβληθούν και αν ψάξουμε  να βρούμε τους πελάτες που θέλουν κάτι απ’ όλα. Δηλαδή, από την ώρα που θα φτάσει μια οικογένεια εδώ, ο πατέρας μπορεί να θέλει να κάνει περιπατητικό τουρισμό σε κάποιο λόφο, η μητέρα μπορεί να θέλει να δει κάποιο μουσείο, τα παιδιά μπορεί να θέλουν να δουν ένα φεστιβάλ πχ μιας μειονότητας που δεν έχουν ξαναδεί ποτέ. Ένα άλλο παιδί να θέλει να κάνει καταδύσεις.

Για να μπορέσεις να πείσεις μία οικογένεια να έρθει στη Θράκη θα πρέπει όλο αυτό να γίνει σαν πακέτο κι από την ώρα που θα πουν ότι θα έρθουν, να τους διοχετεύσεις σε όλες αυτές τις μικρές εταιρείες. Έτσι λοιπόν, αρχίζεις και δημιουργείς ένα κλίμα ότι η Θράκη παρέχει πολλές διαφορετικές  υπηρεσίες. Από την ώρα που αυτό θα ακουστεί, και με το διαδίκτυο σήμερα, αυτό μπορεί να γίνει πολύ γρήγορα και το μήνυμά σου να το επαναλάβει πολύς κόσμος.

Να σας πω ένα παράδειγμα. Στην Κάλυμνο, έφτασαν 10 άνθρωποι που έκαναν αναρρίχηση και πόσταραν ότι η Κάλυμνος έχει καλή αναρρίχηση. Από τότε γίνεται χαμός, το νησί έλυσε το πρόβλημά του. Από μια δραστηριότητα.

Αυτό θα το κάνει η Αθήνα; Σήμερα η Θράκη δεν μπορεί να το κάνει μόνη της,  πρέπει να έχει τα εργαλεία. Γι’ αυτό λέω  ότι είναι επιτακτική ανάγκη να το κάνουμε τώρα,  γιατί αλλιώς δεν θα διευρύνουμε την  παραγωγική βάση της χώρας και θα μείνουν πολύ περισσότερα χρήματα σε πολύ λιγότερο κόσμο.

 Ο Έβρος θεωρείται τόπος συνόρων με μία χώρα με την οποία έχουμε κακές σχέσεις, αλλά στην οποία ζουν σε μικρή απόσταση πάνω από 30 εκατομμύρια εν δυνάμει καταναλωτές και τουρίστες. Πώς θα κατακτήσουμε αυτή την αγορά προς όφελος της τοπικής ανάπτυξης και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων;

 Δεν πρέπει να σχεδιάζουμε γύρω από τους Τούρκους. Πρέπει να σχεδιάσουμε ένα προϊόν διεθνές, το οποίο πρέπει να είναι του επιπέδου που μπορεί να υποστηρίξει η Θράκη και πάνω εκεί να το πουλήσουμε και στους Τούρκους. Αλλά να μην βασιστούμε στους Τούρκους.  Αν το μόνο που πουλάς είναι ήλιος-θάλασσα και οι μόνοι που το πουλάς είναι οι Τούρκοι, τότε, κάθε φορά που γίνεται κάτι περίεργο στα σύνορα θα χάνεις την πελατεία σου. Αν δώσεις ένα ολοκληρωμένο διεθνές προϊόν, το οποίο το πουλάς από την Αμερική μέχρι την Κίνα και οι Τούρκοι θα έρθουν εδώ και θα ξοδέψουν πολλά λεφτά. Αλλά, πρέπει πρώτα να είσαι σίγουρος ότι στέκεις στα πόδια σου και μετά να αρχίσεις να τραβάς κόσμο από την Τουρκία.

Πώς κρίνετε τη διαχείριση της πανδημίας  από την κυβέρνηση της ΝΔ;

Αν θέλει κανείς να δει τι έκανε σωστά και τι έκανε λάθος η κυβέρνηση το μόνο που έχει να κάνει είναι να συγκρίνει το πρώτο κύμα με το δεύτερο. Στο πρώτο κύμα, η κυβέρνηση ήταν απόλυτη, ήταν ξεκάθαρη με τα μηνύματά της, τα επέβαλε, κι εμείς συμμετείχαμε σε όλο αυτό οικειοθελώς. Όλος ο κόσμος έμεινε σπίτι και καταφέραμε να ξεμπερδέψουμε γρήγορα. Στο δεύτερο κύμα τα έκανε όλα ανάποδα. Διφορούμενα μηνύματα, ναι εσύ, αλλά όχι εσύ, άκουγες τρελά πράγματα, ότι μπορεί να πας εκκλησία, αλλά όχι σε ένα θέατρο. Αυτό, στέλνει διφορούμενα μηνύματα κι εκεί άρχισε να δημιουργείται ένα κλίμα αμφισβήτησης από τον κόσμο για το αν αυτό το οποίο λέει η κυβέρνηση είναι πραγματικά έτσι ή όχι. Αυτό ήταν ό,τι χειρότερο μπορούσε να κάνει. Από την ώρα που έχασε το κύρος της αρχίσαμε να παίρνουμε εμείς τη σκυτάλη από την κυβέρνηση και τώρα, πείθουμε ο ένας τον άλλον να πάει να εμβολιαστεί γατί η κυβέρνηση, πια, δεν έχει το κύρος να μας στείλει. Δηλαδή, εγώ πάω να εμβολιαστώ γιατί δεν θέλω να κινδυνέψει η μάνα μου. Το λέω και σε σας, να εμβολιαστείτε κι εσείς. Αλλά έχει μείνε ο καθένας να κάνει πράγματα με τη δική του βούληση γιατί η αξιοπιστία της κυβέρνησης έχει χαθεί.

Σας έχουν ρωτήσει πολλοί συνάδελφοι αν θα διεκδικήσετε την προεδρία του ΚΙΝΑΛ, αλλά δεν έχετε απαντήσει, μήπως ήρθε η ώρα να απαντήσετε στη ΓΝΩΜΗ;

Θα σας το έλεγα ευχαρίστως, η μόνη διαφορά είναι ότι θεωρώ ότι η προκείμενη διαδικασία είναι ό,τι πιο καλό μπορούσε να μας συμβεί, για να βγούμε έξω και να μιλήσουμε για θέσεις.  Συνήθως, από την ώρα που ξεκινήσει μία κούρσα διαδοχής η κατάσταση καταλήγει στο να είναι ένας ιππόδρομος και μία βδομάδα μπροστά ο ένας και μια ο άλλος. Αυτό μας στερεί από την ευκαιρία να μιλήσουμε για τα πραγματικά προβλήματα του κόσμου. Θεωρώ ότι είναι ευκαιρία, τώρα που  συζητά και ανοίγεται ο κόσμος, να μιλήσουμε για αυτά τα θέματα. Κι επειδή, η ομάδα μου κι εγώ τα έχουμε δουλέψει πάρα πολύ αυτά τα θέματα, θεωρώ ότι είναι πιο σημαντικό να μιλήσουμε για αυτά που μπορούν να αλλάξουν στη χώρα, παρά για το αν θα κατέβω υποψήφιος ή όχι. Ας περιμένουμε λίγο γι’ αυτό κι ας μιλήσουμε για τα πολιτικά προβλήματα του τόπου.

Υπάρχει δυσαρέσκεια στο χώρο ; Θα έχετε αντιληφθεί ότι υπάρχουν σχόλια για τους άλλους υποψήφιους, για παράδειγμα, πώς μπορεί να εκφράσει το ΚΙΝΑΛ η κα Γεννηματά, που κάποιοι θεωρούν δορυφόρο της ΝΔ, κάποιοι του ΣΥΡΙΖΑ, ή ο κ. Λοβέρδος με την γνωστή ιστορία με τις οροθετικές, αλλά και τον χαρακτηρισμό περί «γνήσιου ακτιβίστικου κινήματος» για τη Χρυσή Αυγή. Τι απαντάτε σε αυτά;

Σε όλες τις αναμετρήσεις όταν πας να κάνεις έναν απολογισμό του τι έχει πει ο καθένας, φυσικά θα δεις πράγματα με τα οποία συμφωνείς ή διαφωνείς και θα κρίνεις ποιον θα υποστηρίξεις στο τέλος. Η πραγματικότητα είναι ότι αν κρίνουμε τους υποψήφιους μόνο με το χθες, χάνουμε την ευκαιρία να τους ρωτήσουμε τι πιστεύουν για το αύριο. Θεωρώ ότι οι 3 υποψήφιοι θα πρέπει να κριθούν στο τέλος με το τι έχουν να πουν για τη χώρα και τον χώρο. Τι έχουν να πουν για την Ελλάδα του αύριο, ποιο είναι το όραμά τους ; Τι πιστεύουν ότι μπορεί να κάνει η Θράκη για να εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον για να κρατήσει τα παιδιά εδώ αντί να φεύγουν στο εξωτερικό;

Αυτά είναι τα πραγματικά ερωτήματα για τους υποψήφιος και δευτερευόντως, βεβαίως, τι θα γίνει με το χώρο. Αυτή την στιγμή, 1,5 εκ Έλληνες δεν πηγαίνουν να ψηφίσουν, διότι δεν βλέπουν ένα κόμμα το οποίο τους εκπροσωπεί.  Άντι να καθόμαστε να ασχολούμαστε με το αν θα γυρίσει στο ΠΑΣΟΚ ο Ραγκούσης ή ο Πιερρακάκης, νομίζω πιο σημαντικό είναι να δούμε αν έχουμε μία ιστορία, μια υπόσχεση απέναντι στον ελληνικό λαό , που μπορεί να εμπνεύσει τους ανθρώπους του κόμματός μας, οι οποίοι σήμερα μένουν στο σπίτι  και δεν ψηφίζουν. Αν καταφέρουμε να πείσουμε αυτούς τους ανθρώπους θα γυρίσουν όλοι πίσω. Πρέπει να τους πείσουμε ότι έχουμε κάτι να πούμε.

Να κλείσουμε με ένα σύντομο απολογισμό από τη μέχρι πορεία σας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

Αν αυτή την στιγμή αλλάζαμε τους 300 βουλευτές μας με τους 330 δημάρχους μας, η βουλή θα έκανε καλύτερο έργο. Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι πολύ πιο κοντά στον κόσμο και τα προβλήματά του. Έχει πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα να βρει λύσεις για τα προβλήματα και μάλιστα λύσεις φτηνές, λύσεις καθημερινότητας, λύσεις που μπορούν  να εφαρμοστούν σήμερα. Αυτό το λέω γιατί επιμένω πάρα πολύ στην αποσυγκέντρωση της εξουσίας από το κέντρο που δε μπορεί να κάνει αυτά τα πράγματα προς την περιφέρεια που μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα. Ξέρω ότι πολλοί αναρωτιούνται αν οι άνθρωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης μπορούν να ανταπεξέλθουν στις μεγάλες προκλήσεις. Εγώ πιστεύω ότι η τοπική αυτοδιοίκηση δεν είναι αυτή που ήταν πριν 30 χρόνια, έχει μάθει έχουμε εκλέξει πολύ καλύτερος ανθρώπους, κατά κύριο λόγο, θα έλεγα ότι έχει ωριμάσει περισσότερο από το κεντρικό κράτος, που συνεχίζει με παθογένειες που είχε από την Τουρκοκρατία.