Τα τελευταία χρόνια επαναλαμβάνω με επιμονή ότι το Υπερταμείο πρέπει να κλείσει. Όχι από ιδεοληψία, αλλά επειδή η ύπαρξή του συμβολίζει και συντηρεί όλα όσα μας κρατούν πίσω. Όσο συνεχίζουμε να συγκεντρώνουμε εξουσία, περιουσία και αποφάσεις σε κεντρικούς μηχανισμούς, τόσο θα υπονομεύουμε τη δυνατότητα της κοινωνίας να αναπτυχθεί. Το Υπερταμείο είναι η πιο χαρακτηριστική περίπτωση αυτού του προβλήματος.

Το πρόσφατο παράδειγμα με το κλείσιμο των καταστημάτων των ΕΛΤΑ, το αναδεικνύει. Ένας οργανισμός που θα έπρεπε να λειτουργεί ως κρίσιμη δημόσια υποδομή, ιδιαίτερα στην περιφέρεια, αντιμετωπίζεται σαν βάρος.

Όταν δεν μπορείς να δεις δίπλα στην οικονομική, την πολιτισμική και κοινωνική αξία μιας υπηρεσίας, μετράς μόνο το κόστος. Κι όταν μετράς μόνο το κόστος, καταλήγεις να κλείνεις καταστήματα που κρατούν ζωντανές ολόκληρες κοινότητες.

Τρεις είναι οι πιο βασικοί λόγοι για να κλείσει το Υπερταμείο.

Πρώτον, γιατί ενσαρκώνει μια βαθιά αντιδημοκρατική λογική. Η δημόσια περιουσία μεταφέρθηκε σε έναν φορέα που δεν λογοδοτεί στους πολίτες και δεν συνεργάζεται με την τοπική αυτοδιοίκηση. Αντιθέτως, στο όνομα της «εύρυθμης διαχείρισης» έχει μετατραπεί σε πάρκινγκ γαλάζιων golden boys, με απολαβές ιδιωτικού τομέα και αποτελέσματα κακού δημοσίου. Γι’ αυτό κάθε φορά που ένα ακίνητο ή ένας δημόσιος χώρος παραμένει «παγωμένος» κάτω από τη διοίκηση του Υπερταμείου, βλέπω μια χαμένη ευκαιρία για τον τόπο.

Δεύτερον, γιατί το Υπερταμείο είναι εθνική ντροπή, αφού ενσαρκώνει ό,τι πιο προβληματικό έχει αφήσει πίσω της η κρίση: την ιδέα ότι η δέσμευση του δημόσιου πλούτου της χώρας είναι η αξιοπιστία μας ως κράτος. Δημιουργήθηκε, δηλαδή, ως εγγύηση για το χρέος και συνεχίζει να παραμένει εγκλωβισμένο σε αυτή τη λογική πολύ καιρό αφού και η λογική και η δυνατότητά του έχει παρέλθει.

Δεν σχεδιάζει, δεν οραματίζεται, δεν δημιουργεί αξία. Διαχειρίζεται. Και μια χώρα που μένει στη διαχείριση, χωρίς να χρησιμοποιεί τον πλούτο της για να παράγει, δεν μπορεί να σταθεί στα πόδια της. Δεν υπάρχει ανάκαμψη χωρίς συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας.

Και τρίτον, το Υπερταμείο στερεί από την αυτοδιοίκηση τα εργαλεία που χρειάζεται για να κάνει τη δουλειά της. Πώς μπορεί ένας δήμος να σχεδιάσει το μέλλον του όταν δεν έχει στα χέρια του την περιουσία του; Πώς μπορεί μια περιφέρεια να προσελκύσει επενδύσεις όταν πρέπει να διαπραγματεύεται με έναν κεντρικό μηχανισμό που δεν γνωρίζει τις ανάγκες της; Η απάντηση είναι απλή, δεν μπορεί. Και όσο το Υπερταμείο παραμένει ενεργό, η ανάπτυξη θα καθυστερεί.

Το ΠΑΣΟΚ προτείνει ως λύση τη δημιουργία ενός Ταμείου Εθνικού Πλούτου το οποίο θα διατηρήσει τις μεγάλες επενδύσεις σε δημόσια περιουσία και τις συμμετοχές του Δημοσίου. Αυτό το Ταμείο θα λειτουργεί υπό πλήρη δημόσιο έλεγχο και λογοδοσία, χωρίς καμία συμμετοχή ξένων παρά ως επιλογή της Κυβέρνησης.

Ο υπόλοιπος δημόσιος πλούτος, σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες, θα αξιοποιείται στρατηγικά για επενδύσεις που δημιουργούν θέσεις εργασίας, πλούτο και ανταγωνιστικότητα. Γι’ αυτό επιμένω, μόνο αν επιστρέψει η δημόσια περιουσία εκεί όπου ανήκει, στο κράτος, στις τοπικές κοινωνίες, στους πολίτες, μπορούμε να μιλήσουμε για πραγματική ανάκαμψη. Και αυτό προϋποθέτει μία συνθήκη: το κλείσιμο του Υπερταμείου.

Πηγή: https://www.tanea.gr/print/2025/11/22/opinions/to-ypertameio-prepei-na-kleisei/