Αγαπητέ Πρόεδρε, φίλε Γιάννη, δεν σε αποχαιρετώ σήμερα, γιατί ξέρω ότι θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε από την άλλη σου θέση, αυτή του προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων.

Σε ευχαριστώ όμως για τη συνεργασία που είχαμε μέχρι σήμερα, από τη θέση του προέδρου της Ένωσης Ξενοδόχων Αθήνας και Αττικής. Μια συνεργασία, που έφερε αποτέλεσμα σε πολλά σημαντικά θέματα, και που έθεσε τις βάσεις για αρκετά άλλα. Συνεργαστήκαμε στην ανάπτυξη εμβληματικών αθλητικών γεγονότων για την ευρύτερη Αθήνα, όπως ο Μαραθώνιος και το Ράλι Ακρόπολις. Συνεργαστήκαμε στο πρόγραμμα προβολής των ξενοδοχείων της Αττικής μέσα από το Xpedia, συνεργαστήκαμε στο πρόγραμμα προβολής και ανάδειξης των μνημείων και μουσείων της Αττικής, συνεργαστήκαμε για να καταπολεμήσουμε την γραφειοκρατία.

Μπορώ σήμερα να σας ανακοινώσω ότι ολοκληρώσαμε τη συνεργασία μας και με τα άλλα συναρμόδια Υπουργεία και θα φέρουμε προς ψήφιση, την απλοποίηση διαδικασιών αδειοδότησης, που θα μειώσουν την γραφειοκρατία και θα κάνουν τις επενδύσεις στην Ελλάδα πολύ πιο ανταγωνιστικές.

Συνεργαστήκαμε Γιάννη όπως αρμόζει σε δυο ανθρώπους με κοινές αξίες και κοινές πεποιθήσεις ακόμα και σε θέματα που μας χώριζαν οι θέσεις μας.

Φίλες και φίλοι, κλείνει μια δύσκολη χρονιά για τη χώρα. Από πολλές απόψεις δραματική. Μια χρονιά που δοκίμασε τα όρια όλων μας. Μέσα στις αντίξοες συνθήκες αυτής της χρονιάς, ο τουρισμός έδωσε τη μόνη ίσως νότα αισιοδοξίας. Το γεγονός ότι το 2011 θα κλείσει με ρεκόρ αφίξεων –όλων των εποχών, περίπου 16.5 εκ. επισκέπτες- μόνο τυχαίο δεν είναι. Είναι η απόδειξη ότι όταν προσπαθούμε όλοι μαζί, συντονισμένα, τα αποτελέσματα είναι θεαματικά. Η σημαντικότερη ίσως παρακαταθήκη των τελευταίων 2 ετών είναι η δουλειά που έγινε για το άνοιγμα των νέων αγορών: της Ρωσίας, της Ουκρανίας, της Τουρκίας, του Ισραήλ, της Κίνας. Αγορές που διευρύνουν όχι μόνο τη τουριστική περίοδο αλλά και τους προορισμούς της Ελλάδας.

Το καταφέραμε μαζί αυτό. Δεν θα κουραστώ να το λέω. Σε όλους όσους συνέβαλαν ένα μεγάλο ευχαριστώ. Είναι ζωντανή απόδειξη ότι η έξοδος από την κρίση αλλά και η αντιμετώπιση προβλημάτων, όπως αυτό της Αθήνας μόνο με συλλογικότητα και συντονισμό μπορεί να λυθούν.

Παρά το γεγονός ότι σε εθνικό επίπεδο τα αποτελέσματα για τον τουρισμό ήταν ιδιαίτερα θετικά, γνωρίζουμε ότι για την Αθήνα –και την Αττική ευρύτερα- η χρονιά που πέρασε δεν ήταν καλή. Η Αθήνα έχει προβλήματα. Προβλήματα που διογκώθηκαν τα τελευταία 6 χρόνια. Είτε γιατί δεν αντιμετωπίστηκαν έγκαιρα είτε γιατί δεν αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά.

Προβλήματα που οδήγησαν στην απόλυτη υποβάθμιση του κέντρου. H μελέτη που μόλις είδαμε παρουσιάζει τόσο θετικά στοιχεία όσο και αδυναμίες. Όμως δεν αποκαλύπτει την πιο σύνθετη εικόνα. Διότι όσο τα προβλήματα περιγράφονται αποσπασματικά δίνουν την εντύπωση ότι λύνονται μέσα από την προσπάθεια του καθενός ξεχωριστά.

Όταν όμως διογκώνονται στον βαθμό που σήμερα αντιμετωπίζουμε, χρειάζονται μια άλλη προσέγγιση.

Η Αθήνα, είναι μια πόλη που αντικατοπτρίζει κάθε φορά την κατάσταση της χώρας. Στις καλύτερες περιόδους της χώρας η πόλη έβγαζε έναν άλλο αέρα, μια άλλη εικόνα. Γεμάτα τα εμπορικά μαγαζιά, γεμάτα τα ξενοδοχεία, γεμάτα τα εστιατόρια και τα κέντρα διασκέδασης. Αυτή ήταν η εικόνα και το μήνυμα που έπαιρναν οι επισκέπτες από την Αθήνα. Όσο ωραία όμως και αν θέλαμε να πιστεύουμε πως ήταν αυτή η εικόνα, ήταν εντούτοις σε κάποιο βαθμό επίπλαστη. Είχε σαθρές βάσεις. Κι αυτό γιατί η πόλη, οι κάτοικοι της, οι επαγγελματίες, και κυρίως οι Αρχές της, έκρυβαν τα όποια προβλήματα της κάτω από το χαλί. Τα περιόριζαν σε απόμακρα και σκοτεινά σημεία της πόλης. Και όλοι κάναμε πως δεν τα βλέπαμε. Γιατί δεν θέλαμε να τα δούμε.

Θυμηθείτε την Αθήνα των Ολυμπιακών Αγώνων. Είχαν τελειώσει τα μεγάλα έργα υποδομής που χρειαζόταν η Αθήνα και η ευρύτερη Αττική για να μπουν στον χάρτη των σύγχρονων προορισμών πόλης. Η Αττική Οδός, το Μετρό, το Τραμ, το νέο αεροδρόμιο. Η καταπληκτική πεζοδρόμηση της Διονυσίου Αρεοπαγίτου και της Αποστόλου Παύλου. Το νέο παραλιακό μέτωπο. Οι Ολυμπιακές εγκαταστάσεις. Οι πολύτιμες και ακριβές Ολυμπιακές εγκαταστάσεις.

Παράλληλα, επενδύθηκαν πολλά χρήματα και από εσάς για την αναβάθμιση της ξενοδοχειακής υποδομής. Δημιουργήθηκαν πολύ αξιόλογες και δυναμικές μονάδες. Μονάδες-κόσμημα για τη πόλη. Η πόλη είχε όλες τις προϋποθέσεις να μπει σε μία αναπτυξιακή τροχιά. Όμως η υπεραξία που απέκτησε η πόλη από τους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν κεφαλαιοποιήθηκε. Οι ίδιες οι Ολυμπιακές εγκαταστάσεις δεν αξιοποιήθηκαν. Πολλές απ’ αυτές εγκαταλείφθηκαν και ρήμαξαν.

Τα προβλήματα που πρόσκαιρα κρύφτηκαν, επέστρεψαν και διογκώθηκαν. Επέστρεψαν τα ναρκωτικά και η παράνομη πορνεία. Επέστρεψαν οι μικρές και μεγάλες παρανομίες. Επέστρεψαν τα επεισόδια και το έγκλημα. Η αδυναμία της Πολιτείας να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το μεταναστευτικό πρόβλημα οδήγησε στη γκετοποίηση ολόκληρων περιοχών. Κάποιες εικόνες απ’ το κέντρο της πόλης θυμίζουν τριτοκοσμική χώρα. Έτσι, σταμάτησε και η δυναμική που είχε αναπτύξει η πόλη. Βγήκαμε σιγά-σιγά από το χάρτη των σύγχρονων πόλεων-προορισμών. Τέλος, ήρθε η κρίση. Έκλεισαν μαγαζιά, έκλεισαν ξενοδοχεία.

Για κάποιους, το βασικό πρόβλημα της Αθήνας είναι τα επεισόδια και οι απεργίες. Για άλλους οι μετανάστες. Για άλλους η ανασφάλεια, η έλλειψη καθαριότητας, οι άστεγοι και τα κλειστά μαγαζιά. Όλα αυτά όμως είναι συμπτώματα του προβλήματος. Ακόμα και αν κάποια λυθούν παροδικά δεν αναβαθμίζεται η πόλη. Αν δεν καταφέρουμε να δούμε τη μεγάλη εικόνα, αν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι το πρόβλημα της Αθήνας είναι ο τρόπος που εμείς ίδιοι βλέπουμε τη πόλη αυτή, και αν δεν συντονίσουμε τις προσπάθειες μας δεν θα καταφέρουμε να χτυπήσουμε το πρόβλημα στη ρίζα του.

Σήμερα η εικόνα της πόλης δεν αντανακλά τον βαθύτερο πολιτισμό μας όπως αξίζει σε μια πρωτεύουσα με τέτοια ιστορία. Αντανακλά οργή, αγανάκτησή και ανασφάλειά. Συναισθήματα που είναι διάχυτα στην κοινωνία μας. Και για αυτό δεν αρκεί να βλέπουμε επιμέρους λύσεις σε επιμέρους προβλήματα αλλά την μεγάλη εικόνα. Αυτό που πρέπει να καταφέρουμε –και μιλάω για την Πολιτεία, τη νέα δημοτική αρχή, τους φορείς του επιχειρηματικού κόσμου- είναι η αναβάθμιση της Αθήνας να γίνει εθνικός και συλλογικός στόχος. Η οριοθέτηση, η ανάδειξη και η υπεράσπιση της ταυτότητας της Αθήνας πρέπει να γίνει στόχος και ο στόχος αυτός να μας κινητοποιήσει όλους. Να εμπνεύσει μια νέα συλλογικότητα. Η οργή και η αγανάκτηση να γίνουν πείσμα ότι θέλουμε και πεποίθηση ότι μπορούμε να αλλάξουμε την πόλη μας.

Κάνοντας τη αυτοκριτική μας, η σημερινή κατάσταση δείχνει ότι αποτύχαμε να συντονίσουμε αποτελεσματικά τις προσπάθειες μας. Παρότι το πρόβλημα της Αθήνας απασχόλησε 3 Υπουργικά Συμβούλια, παρότι τον συντονισμό της προσπάθειας ανέλαβε ο ίδιος ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, το πρόβλημα δεν λύθηκε. Βήματα έγιναν, και σημαντικά μάλιστα, αλλά το πρόβλημα δεν λύθηκε. Κόλλησε στη γραφειοκρατία, στις επικαλύψεις αρμοδιοτήτων, στις επιτροπές, υποεπιτροπές και παραεπιτροπές.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με μια βασική παραδοχή: προβλήματα πάντα θα υπάρχουν. Δεν υπάρχει σύγχρονη πρωτεύουσα στον κόσμο που να έχει βρει οριστικές –και κοινωνικά αποδεκτές- λύσεις σε αυτά τα ζητήματα. Δεν υπάρχει μαγική συνταγή. Κι αυτό το ξέρει καλά κι η αξιωματική αντιπολίτευση γιατί και η ίδια, που σήμερα καμιά φορά κουνάει το δάχτυλο, απέτυχε να δώσει λύσεις όταν κυβερνούσε.

Μπορούμε όμως, ιδίως σήμερα, που η κυβέρνηση αυτή συσπειρώνει τις δυνάμεις όχι ενός αλλά τριών κομμάτων, να δουλέψουμε όλοι μαζί, συστηματικά και συντονισμένα, για να αμβλύνουμε τα πολύ οξυμένα προβλήματα της πόλης. Και να εμπνεύσουμε μια νέα συλλογικότητα γύρω από τα προβλήματά της. Όχι κάνοντας μπαλάκι τις ευθύνες ο ένας στον άλλον, αλλά αναλαμβάνοντας συγκεκριμένες πρωτοβουλίες. Αν συντονιστούμε και συνεργαστούμε –Πολιτεία, ο Δήμος, φορείς όπως οι Atenistas, απλοί πολίτες, μπορούμε να πετύχουμε κάτι πολύ μεγαλύτερο απ’ ό,τι μπορεί ο καθένας μόνος του, όπως το κάναμε στον τουρισμό σε τόσους άλλους Ελληνικούς προορισμούς.

Από τις πρώτες μέρες που αναλάβαμε το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού διαπιστώσαμε το πρόβλημα της Αθήνας. Καταλάβαμε τη πολυπλοκότητα του και δρομολογήσαμε άμεσα για να βελτιώσουμε την κατάσταση. Μέσω του ΟΠΑΠ, χρηματοδοτήσαμε τη δημιουργία και λειτουργία μονάδας ΟΚΑΝΑ εκτός του κέντρου, για να αποσυμφορηθούν οι μονάδες του κέντρου. Δουλέψαμε για να αλλάξει η εικόνα της πόλης στο εξωτερικό. Προβάλαμε εκδηλώσεις, και επιχειρήσαμε συστηματικά να προσελκύσουμε επισκέπτες από χώρες που βρίσκονται σε απόσταση 2-3 ωρών πτήσης από την Αθήνα (Μόσχα, Κίεβο, Κωνσταντινούπολη, Τελ Αβίβ).

Υπάρχει φυσικά και το ζήτημα του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών. Γνωρίζουμε το πόσο αρνητικά λειτουργούν για τον τουρισμό της Αθήνας τα αυξημένα τέλη. Έχουμε καταθέσει την άποψη μας ότι στη διαπραγμάτευση για την επέκταση της σύμβασης παραχώρησης το θέμα θα πρέπει να εξεταστεί σοβαρά. Προβάλαμε την Αθήνα ως προορισμό κρουαζιέρας. Η αύξηση ήταν εντυπωσιακή. Προωθούμε τον Πειραιά ως λιμάνι επιβίβασης-αποβίβασης. Και στο θέμα των συνεδρίων βλέπουμε φως. Γνωρίζετε ότι οι υποδομές υπήρχαν από το 2004, με σημαντικότερη αυτή του σταδίου του TAE KWON DO. Φτάσαμε όμως το 2009 για να δούμε ότι δεν προχωρούσε ο διαγωνισμός. Ξεκινήσαμε το θέμα από την αρχή. Νέος διαγωνισμός, νέοι όροι. Χαίρομαι γιατί κατατέθηκε φάκελος ενός σοβαρού σχήματος επιχειρηματιών που εκδηλώνει το ενδιαφέρον του για την ανάπτυξη του TAE KWON DO σε συνεδριακό κέντρο. Είναι ο πρώτος μεγάλος διαγωνισμός από την έναρξη της κρίσης στη χώρα μας που φαίνεται να έχει αίσιο τέλος. Δεν είναι τυχαίο αυτό. Έγινε χάρη στην επιμονή μας ώστε να ικανοποιηθεί ένα χρόνιο αίτημα του τουριστικού κλάδου της Αττικής.

Είναι αυτά αρκετά; Σαφώς και όχι. Υπάρχει όμως το πρόγραμμα της αναβάθμισης των υπηρεσιών που παρέχουμε στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μνημεία, το ηλεκτρονικό εισιτήριο για τα μουσεία, το πρόγραμμα ανάπλασης και ανάδειξης της Ακαδημίας Πλάτωνος, τα έργα στον Κεραμεικό. Υπάρχει η συνεργασία του ΥΠΠΟΤ με τα συναρμόδια υπουργεία για το ρυθμιστικό της Αθήνας, και για την ανάπλαση του παραλιακού μετώπου. Υπάρχει το πρόγραμμα προβολής και προώθησης της χώρας και των προορισμών της στο εξωτερικό από τον ΕΟΤ, στο οποίο η Αθήνα έχει σημαίνοντα ρόλο. Είμαστε σίγουροι πως και ο κοινός φορέας προβολής και προώθησης του τουρισμού, που σύντομα θα συστήσουμε σε συνεργασία με τον ΣΕΤΕ, θα συμβάλει τα μέγιστα στην προβολή της πόλης ως προορισμού.

Παράλληλα, είμαστε στο τελικό στάδιο ολοκλήρωσης των εξουσιοδοτικών διατάξεων για την εφαρμογή του Νόμου για τα «Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα και Προώθηση Επενδύσεων», ενώ είναι έτοιμο και το σχέδιο ΠΔ για την ίδρυση της Ειδικής Υπηρεσίας Προώθησης Επενδύσεων και του Γραφείου έκδοσης Αδειών στον ΕΟΤ.

Τέλος, να αναφερθώ στα πνευματικά δικαιώματα που τόσο έχουν ταλαιπωρήσει τους ξενοδόχους του κέντρου. Πρόσφατα ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις του ΞΕΕ με την τελευταία ομάδα οργανισμών συγγενικών δικαιωμάτων και υπογράφηκε πλαίσιο συμφωνίας. Χαιρετίζω τη συμφωνία αυτή διότι αγοράζει χρόνο. Αλλά δεν λύνει διαχρονικά το πρόβλημα. Όπως είχα δεσμευθεί ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία για την ανάρτηση δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα στην οποία διατυπώνονται και ορισμένες αρχές σχετικά με την επιδιωκόμενη νομοθετική λύση του θέματος. Συγκεκριμένα στόχος μας είναι μέσω της νομοθετικής ρύθμισης να υπάρχει μία ξεκάθαρη ορθολογική, απλή και πρακτική διαδικασία καθορισμού αμοιβών και είσπραξής τους, που θα διασφαλίζει ασφάλεια δικαίου, εύλογες αμοιβές, χαμηλό κόστος είσπραξης. Σας καλώ να λάβετε μέρος στη δημόσια διαβούλευση και να υποβάλλετε τις προτάσεις σας. Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του μήνα και προγραμματίζουμε στη συνέχεια μέσα στον Ιανουάριο να καταθέσουμε το σχετικό νομοσχέδιο στη Βουλή.

Τέλος, βάλαμε στα χαρτιά ένα δεκαετές σχέδιο ανάπτυξης του Τουρισμού – είναι η πρώτη φορά που γίνεται αυτό- γύρω από το οποίο μπορούμε όλοι να συσπειρωθούμε και να στρωθούμε στη δουλειά. Όπως όμως είπα και πριν αυτές είναι λύσεις σε επιμέρους προβλήματα. Δεν μπορούν από μόνα τους να αποτελέσουν λύσεις στο πρόβλημα της υποβάθμισης του κέντρου. Γι’ αυτό δεσμεύομαι να συνεχίσω να εργάζομαι και να δίνω το παράδειγμα για το πνεύμα συλλογικότητας που μπορεί να κάνει την διαφορά. Είτε μέσα είτε έξω από το Υπουργικό Συμβούλιο θα συνεχίσω να στηρίζω κάθε προσπάθεια και κάθε νόμο που μπορεί να συμβάλει στο να έρθουμε όλοι μαζί να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και προχωρήσουμε μαζί μπροστά.

Φίλε Γιάννη, καλή επιτυχία σε εσένα, καλή επιτυχία στον επόμενο Πρόεδρο. Η πόρτα του γραφείου μου θα είναι ανοιχτή για αυτόν όπως ήταν και για σένα.