Πώς ερμηνεύετε το φαινόμενο Τραμπ και ως προς την εκλογή του και ως προς τον τρόπο άσκησης της εξουσίας του;

Ο Τραμπ είναι σύμπτωμα της απαξίωσης της πολιτικής που επήλθε ακριβώς επειδή μεγάλο μέρος των πολιτών ένιωσε ότι βρίσκεται εκτός ατζέντας του πολιτικού συστήματος και θεώρησε πως δεν εκπροσωπείται από τις πολιτικές δυνάμεις, χάνοντας έτσι την ελπίδα του για ένα καλύτερο μέλλον και την πίστη του στο πολιτικό σύστημα. Ο Τραμπ εκμεταλλεύθηκε αυτή την κατάσταση για να ανέλθει στην εξουσία, αλλά δε σταμάτησε να αξιοποιεί την ίδια συνταγή και κατά τη διάρκεια της θητείας του, πολιτευόμενος με κινήσεις βγαλμένες από το manual της ακροδεξιάς: Fake news, επιθέσεις σε όσους του ασκούν κριτική, δήθεν αντισυστημικός λόγος και έκφραση, απαξίωση θεσμών και οργάνων πολιτικής, όπως το πολύ πρόσφατο παράδειγμα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Για να ξεπεράσουν οι κοινωνίες αυτή την παρακμή που εκφράζει ο Τραμπ, πρέπει η κοινωνική πλειοψηφία να νιώσει ξανά εμπιστοσύνη για την πολιτική και να βρει όραμα και ελπίδα. Αν δεν συνειδητοποιήσουμε τα αδιέξοδα και δεν αφουγκραστούμε την υποβόσκουσα κοινωνική αγανάκτηση, το φαινόμενο Τραμπ θα εισαχθεί και στην Ευρώπη περισσότερο συστηματικά από ό,τι ήδη βλέπουμε σε χώρες, όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία. Και αυτό αποτελεί υπαρκτό κίνδυνο για τη συνοχή της ηπείρου.

Να πάμε λίγο και στο χώρο που ανήκετε. Έχει απαντήσεις η σοσιαλδημοκρατία στα ερωτήματα που θέτει η νέα οικονομική πραγματικότητα, μετά την επέλαση του κορονοϊού;

Η σοσιαλδημοκρατία έχασε τον προσανατολισμό της όταν έκοψε τους δεσμούς της με τις δυνάμεις που εκπροσωπούσε και η απαξίωσή της ήταν νομοτελειακή στο βαθμό που ταυτίστηκε με τις νεοφιλελεύθερες επιλογές και συμπαρατάχθηκε με την αντίληψη «There Is No Alternative». Αυτό κόστισε και στις πολιτικές δυνάμεις του χώρου και στους πολίτες που έπαψαν να έχουν τον ορίζοντα που παραδοσιακά τους προσέφεραν ο λόγος και οι ιδέες της παράταξής μας. Ο χώρος μας θα έπρεπε και θα μπορούσε να έχει απαντήσεις. Αυτό όμως σημαίνει να φύγουμε από την αντίληψη ότι δεν έχουμε επιλογές. Έχω πει πολλές φορές ότι οι τάσεις στις κοινωνίες του δυτικού κόσμου οδηγούν σε πιο ανθρωποκεντρικά κοινωνικά μοντέλα εξουσίας σε ό,τι αφορά την εμβάθυνση της δημοκρατίας, το κοινωνικό κράτος, τη δυνατότητα του πολίτη να δημιουργεί, το παραγωγικό μοντέλο που πρέπει να υιοθετηθεί. Μπορούμε να χτίσουμε ξανά τη σχέση μας με τους πολίτες, απαντώντας στα σύγχρονα προβλήματα και δίνοντας την πολυπόθητη εναλλακτική. Αυτό χρειάζεται δουλειά και αναβάπτιση του χώρου μας στα νέα κοινωνικά ζητούμενα. Πρέπει να βάλουμε ξανά τον άνθρωπο στο κέντρο της πολιτικής μας, να μιλήσουμε για το τι σημαίνει σήμερα ισότητα, συμμετοχή, ελεύθερος χρόνος, ανθρώπινες αξίες, περιβάλλον, ευημερία. Να δώσουμε νόημα στις έννοιες που δίνουν νόημα στη ζωή.

Το ΠΑΣΟΚ έχει μπει πια στο χρονοντούλαπο της ιστορίας; Αν ναι, γιατί συνέβη αυτό; Γιατί το ΠΑΣΟΚ δεν είναι εδώ;

Ως κόμμα το ΠΑΣΟΚ βολοδέρνει. Ως απαίτηση της κοινωνίας όμως είναι κραταιό. Θεωρώ πως το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας γιατί έχει αφήσει τόσο έντονα το στίγμα του στην πολιτική ζωή και στη χώρα, που δε γίνεται να χαθεί ως διά μαγείας. Το αποδεικνύει, ακόμα και η χρήση της φράσης «χρονοντούλαπο της ιστορίας» εκ μέρους σας. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι σήμερα δεν υπάρχει κόμμα που να υπηρετεί την παράδοση που ξεκίνησε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο και συνεχίστηκε με τον Ανδρέα Παπανδρέου. Ένα κόμμα που να πιστεύει στον Έλληνα. Που να πιστεύει ότι η Ελλάδα έχει ό,τι χρειάζεται για να σταθεί στα πόδια της και δεν χρειάζεται να περιμένει την «ελεημοσύνη» ούτε των Βρυξελλών, ούτε του Βερολίνου, ούτε των μεγάλων ξένων επενδύσεων για να σταθεί στα πόδια της. Μέχρι να βρεθεί τέτοιο κόμμα, το ΠΑΣΟΚ θα αποτελεί σημείο αναφοράς για την κοινωνία. Ωστόσο, το ΠΑΣΟΚ ακολούθησε το μοτίβο που περιέγραψα προηγουμένως και απαξιώθηκε στα μάτια του κόσμου που για δεκαετίες εκπροσώπησε, λόγω της ταύτισής του με πολιτικές που κάποτε αντιπάλευε. Είπα πως πρέπει να βάλουμε ξανά τον άνθρωπο στο κέντρο της πολιτικής. Το ΠΑΣΟΚ από ένα σημείο και μετά έπαψε να υπηρετεί αυτή τη βασική αρχή και ο κόσμος προφανώς του γύρισε την πλάτη. Ωστόσο, το ιδεολογικό φορτίο και οι μεγάλες προοδευτικές αλλαγές που διαμόρφωσε το ΠΑΣΟΚ δεν γίνεται να εξαφανιστούν. Αυτό το νήμα πρέπει να ξαναπιάσουμε και να χτίσουμε εκ νέου τους δεσμούς μας με την κοινωνία, απαντώντας στις ανάγκες της εποχής.

Διαβάστε ολόκληρη την συνέντευξη εδώ.