Δείπνο παρέθεσε χθες το βράδυ στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης ο Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού κ. Παύλος Γερουλάνος στα μέλη της Διάσκεψης των προέδρων  των Μειζόνων αμερικανο-εβραϊκών οργανώσεων, οι οποίοι επισκέπτονται την Ελλάδα.

Προηγήθηκε ξενάγησή τους στο μουσείο από τον διευθυντή κ. Δημήτρη Παντερμαλή. Στις κατ ιδίαν συζητήσεις  που είχε μαζί τους ο κ Γερουλάνος, υπήρξε ειδική αναφορά στη δυνατότητες που παρουσιάζει η Ελλάδα ως τουριστικός προορισμός μοναδικών εμπειριών, ενώ μεγάλο ενδιαφέρον υπήρξε και για την πορεία του πρόσφατου ταξιδιού του στο Τελ Αβίβ στο πλαίσιο της έκθεσης ΙΜΤΜ.

Ακολουθεί ο χαιρετισμός του κ. Γερουλάνου:

Είναι χαρά μας να σας καλωσορίζουμε στην Αθήνα ξανά. Ακόμα όμως μεγαλύτερη χαρά είναι να σας καλωσορίσουμε στο ΝΜΑ. Είμαι βέβαιος ότι όσοι ξεναγείστε εδώ για πρώτη φορά, νιώσατε συναισθήματα εντυπωσιασμού, τα ίδια  που αισθάνθηκα κι εγώ την πρώτη φορά στο Μουσείο.

Τόσα πολλά συναισθήματα σε τόσο λίγο χρόνο. Αισθήματα δέους και υπερηφάνειας. Χαράς και μεγαλείου. Πληρότητας αλλά και απώλειας εξ αιτίας της βαρβαρότητας του διαμελισμού ετούτου του μοναδικού έργου τέχνης, όλα αυτά σε μια αξέχαστη εμπειρία. Όπως πολλοί Έλληνες συναισθάνομαι έναν ειδικό δεσμό με αυτό το θαύμα. Αλλά είμαι ακόμα πιο υπερήφανος διότι δεν είναι απαραίτητο να είσαι Έλληνας για να νιώσεις αυτή την οικειότητα προς το μνημείο. Ανήκει στον κόσμο και έτσι αξίζει να του συμπεριφερθούμε. Για όσους ξανάρχεστε ελπίζω να το απολαύσατε άλλη μια φορά. Εγώ έρχομαι εδώ συχνά και πάντα παρατηρώ κάτι νέο. Ελπίζω κι εσείς το ίδιο.

Πριν σας αφήσω να απολαύσετε το δείπνο σας, θα θελα να αναφερθώ σε μερικά πράγματα. Στο τραπέζι σας θα βρείτε ένα φυλλάδιο. Το διανείμαμε στο Ισραήλ με μεγάλη απήχηση. Είναι ο κατάλογος των δραστηριοτήτων που έχουν προγραμματιστεί μέχρι στιγμής στη Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο του προγράμματος Θεσσαλονίκη Σταυροδρόμι Πολιτισμών. Παραστάσεις και εκθέσεις που υπογραμμίζουν τη στενή σχέση της πόλης με την εβραϊκή της κληρονομιά και το λαό του Ισραήλ. Έχω την ελπίδα ότι θα γίνει ένας καλός λόγος για να επισκεφτείτε την πόλη ξανά σύντομα.

Κατά τη διάρκεια της ξενάγησης σας, περάσατε μπροστά από το μνημείο του Καλλιμάχου. Επιτρέψτε μου να σας πω την ιστορία του διότι, μεταξύ άλλων, δείχνει κάποια ειδικά ελληνικά χαρακτηριστικά. Χαρακτηριστικά που έχουμε από κοινού.

Ο Καλλίμαχος ήταν ένας από τους δέκα στρατηγούς που έπρεπε να αποφασίσουν αν θα αντιμετώπιζαν τον Ξέρξη στο Μαραθώνα ή θα του επέτρεπαν να καταχωρήσει τους ‘Eλληνες στη λίστα στων υπηκόων του, σώζοντας την πόλη τους. Ο Μιλτιάδης, αρχιστράτηγος, και άλλοι τέσσερις ήθελαν να πολεμήσουν. Υπήρξε όμως ισοψηφία. Ο Καλλίμαχος κρατούσε την αποφασιστική ψήφο και είχε τις αμφιβολίες του. Αφού ο Μιλτιάδης, μίλησε στους Αθηναίους, στράφηκε προς τον συνάδελφό του και του είπε: «Καλλίμαχε, όλα τώρα κρέμονται πάνω σου». Λες και ο Καλλίμαχος δεν είχε ήδη αρκετή πίεση.

Το αποτέλεσμα θα ήταν πολύ διαφορετικό αν ο Καλλίμαχος είχε αποφασίσει διαφορετικά – μαζί και η ιστορία του πολιτισμού. Σας υπενθυμίζω ότι απέναντι περίμενε ο πιο δυνατός στρατός του τότε κόσμου. Με έναν βασιλιά που κανείς δεν αμφισβητούσε. Στον οποίο κανένας δεν έφερνε αντίρρηση. Ήταν ένας στρατός χωρίς διλήμματα ή αναστολές. Ένας στρατός χωρίς αμφιβολίες. Ένας αποφάσιζε και οι άλλοι ακολουθούσαν. Και δεν είχαν χάσει ποτέ.

Στη δική μας μεριά, ο ελληνικός στρατός ήταν μικρός, καθοδηγούμενος από δέκα στρατηγούς, καθένας από τους οποίους έπρεπε να εκθέσει την άποψή του μπροστά στους πολίτες, συζητώντας και μετά να τεθεί η πρόταση σε ψηφοφορία. Μα τι διαδικασία είναι αυτή!

Παραταύτα ο Καλλίμαχος άκουσε με προσοχή, αποφάσισε και ψήφισε υπέρ της μάχης, η μάχη δόθηκε και κερδήθηκε. Ακόμα και αν η ιστορία τελείωνε εδώ θα καταδείκνυε με τον πλέον προφανή τρόπο τη δύναμη που έχει η κοινωνία που ενώνεται για να επιτύχει ένα κοινό στόχο.

Η ιστορία όμως συνεχίζεται. Διότι σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, μάθαμε ότι ο Καλλίμαχος πολέμησε γενναία και πέθανε στη μάχη. Ένας από τους λίγους που πέθαναν. Ο ίδιος ο άνθρωπος που είχε αμφιβολίες για τη σημασία της μάχης δεν είχε καμία αμφιβολία για να θυσιάσει τη ζωή του για χάρη της πόλης του. Κι εκεί ενυπάρχει η δύναμη της Δημοκρατίας.

Μια επιλογή δημοκρατική είναι πάντα πολύ πιο ισχυρή από μια επιλογή που γεννιέται από ένα αυταρχικό καθεστώς διότι εκπροσωπεί όλους. Ακόμα και όσους την αμφισβήτησαν. Αυτή είναι η ουσία της Δημοκρατίας.

Θα μπορούσα να κλείσω με αύτη τη σκέψη αλλά η ιστορία αυτή έχει ακόμα κάτι να μας πει. Πιστεύω ότι όλοι σας θα ταυτιστείτε διότι αναδεικνύει τα κοινά χαρακτηριστικά μας. Χωρίς να είμαι ειδικός αμφιβάλλω για το αν οι αρχαίοι Έλληνες όντως εφηύραν τη Δημοκρατία για τις αξίες τις οποίες εμείς σήμερα τους αποδίδουμε. Αν γνωρίζετε το λαό μας, θα μπορείτε να καταλάβετε ότι ο λόγος για τον οποίο κατασκευάσαμε τη δημοκρατία είναι διότι δεν ανεχόμαστε κανέναν να μας λέει τι πρέπει να κάνουμε. Έχουμε την ικανότητα να αμφισβητούμε εαυτούς και ηγέτες μας μέχρι τελικής πτώσεως και πιστεύω ότι αυτό συνέβη στην αρχαία Αθήνα. Επιλέξαμε τη δημοκρατία διότι προτιμήσαμε να περάσουμε την επίπονη διαδικασία της ανάληψης αποφάσεων μόνοι μας, παρά να αφήσουμε κάποιον άλλον να το κάνει για εμάς.

Σας λέει κάτι;

Σήμερα όλοι οι λαοί έχουν λόγους να ναι περήφανοι και όλα τα έθνη έχουν συμβάλλει σημαντικά στη δημιουργία του παγκόσμιου πολιτισμού. Αλλά ό,τι συνέβη στην Αθήνα μετά τη μάχη του Μαραθώνα είναι μοναδικό. Η άνθηση των επιστημών, των τεχνών, της πολιτικής, που ακολούθησαν, ήταν άνευ προηγουμένου και εξηγείται μόνο ως αποτέλεσμα βαθειάς αίσθησης κοινωνικής και προσωπικής απελευθέρωσης. Η μάχη του Μαραθώνα και η ψήφος του Καλλιμάχου έγιναν ώστε να επιβεβαιώνουν όλα όσα πιστεύουμε από τότε: ότι ο ελεύθερος άνθρωπος, σε μια ελεύθερη κοινωνία, είναι πηγή πολύ μεγαλύτερης πνευματικής δύναμης από όποιον επιλέγει να θυσιάσει την ελευθερία του για οποιονδήποτε λόγο.

Κι εκεί φωλιάζει η δύναμη και η ομορφιά του ανθρώπινου γένους.  Θέλω να σας ευχηθώ να περάσετε όμορφα στην Αθήνα και στην Ελλάδα. Κάντε όσα περισσότερα πράγματα μπορείτε και κρατήστε την ανάμνησή μας. Θα χαρούμε πολύ να σας ξαναδούμε στη χώρα μας.